लमजुङ – जिल्ला प्रशासन कार्यालयको एउटा घट्ना अहिले चर्चामा छ । सीसीटीभि बन्द गरी रातीको करिब १० बजे नागरिकता वितरण गरेको घट्नाले अहिले चर्चा पाएको हो । घट्ना हो, फागुन २२ गते बिहिबारको । 

कार्यालय समय सक्किएको ५ घण्टा पछि अर्थात रातीको करिब १० बजे जिल्ला प्रशासन कार्यालय लमजुङमा बेसीशहरकी एक युवतीको नागरिकता बन्यो । नागरिकता नं. ४५१०२६–१३८७७ रहेको ३४ बर्षीय गुरुङ थरकी ती युवतीलाई प्रशासनको सीसीटीभि समेत बन्द गरी नागरिकता प्रदान गरियो । 

जिल्लाकै प्रमुख कार्यालयमा रातीको समयमा सीसीटीभि समेत बन्द गरी कुन उद्धेश्यले यो कार्य भयो ? यो विषयले गम्भिर प्रश्न खडा गरेको छ । 

घट्नाबारे बुझ्न तगारो न्युजको समूह बुधबार जिल्ला प्रशासन पुग्यो । यस विषयमा जिल्ला प्रशासन कार्यालयका सूचना अधिकारी एवं प्रशासकीय अधिकृत विज्ञान पौडेलसँग बुझ्दा उनले सुरुमा यो विषय थाहा नपाएजस्तो गरे । 

फागुन २२ गते कार्यालयबाट वितरण भएको नागरिकताको विवरणबारे बुझ्दा सूचनाको हक प्रयोग हुनुपर्ने सूनाए । उनले भने, ‘सो दिन म विदामा थिएँ । परीक्षा भएकाले काठमाडौं थिएँ । यो विषय खासै थाहा भएन ।’ 

सोही समयमा सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी थम्मन सिंह गौतम त्यहाँ आइपुगे । यो विषयमा कुरा चल्दा फागुन २२ गते जारी भएका नागरिकताको विवरणको फाइल पल्टाइयो । सो विवरण हेर्दा अन्तिम समयमा सोही युवतीको तथ्याङ्क भेटिन्छ । 

सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी गौतमले भने, ‘म पनि विदामा थिएँ । अहिले तथ्याङ्क हेर्दा सो दिनको आन्तिममा विवरण राखेर नागरिकता दिएको देखिन्छ । अन्य कुरा मलाई पनि थाहा छैन ।’

नागरिकतामा हस्ताक्षर रहेको प्रशासकीय अधिकृत विष्णु कुमारी न्यौपानेसँग कुरा गर्दा यो विषय आफुलाई थाहा नभएको बताइन् । उनले यो विषयमा अन्य केही बोल्नै चाहिनन् ।

यो विषयको अनुसन्धान अहिले जिल्ला प्रहरी कार्यालयले गरिरहेको छ । यस विषयमा अनुसन्धान गर्न जिल्ला प्रशासन कार्यालयले नै पत्र पठाएकाले अनुसन्धान अघि बढाएको प्रहरी प्रमुख एवं प्रहरी नायव उपरीक्षक रेशम बोहोराले बताए । 

रातिमा किन बनाइयो नागरिकता ? 
गुरुङ थरकी ति युवती आफ्नो श्रीमानसँग सम्बन्ध विच्छेद गरी नागरिकतामा बाबुको नाम परिवर्तन गरेर नक्कली छोरी बनि बेलायत जान खोजेको देखिन्छ । पछिल्लो नागरिकता बनाउँदा ती युवतीले कर्मचारी, नेता लगायतका व्यक्तिलाई निकै ठुलो रकम खर्च गरेको समेत पाइएको छ । चैत २२ गते जारी मिति राखेर बनाएको नागरिकतामा राखिएको बाबुको नाम भने, साईनोले युवतीको बाजे पर्छन् । ती बाजे बेलायती कार्डवाला हुन् ।  

कसरी भयो नागरिकता कारोबार ? 
यस नागरिकताको विषयमा पहिला देखि नै योजना बनाइएको प्रष्ट हुन्छ । कार्यालयको तालाचाबी एक महिला कर्मचारीले राख्दै आएकी थिइन् । तर, पछिल्लो समयमा ति महिला कर्मचारीलाई चाबी राख्न दिइएन् । अर्कै एक कर्मचारीको जिम्मा लगाइयो । जब नागरिकताको घट्ना बाहिरियो । फेरी तालाचाबी ती महिला कर्मचारीलाई नै राख्न प्रमुख जिल्ला अधिकारी बुद्धबहादुर गुरुङ मार्फत उर्दी भयो । 

अझ रोमाञ्चक कुरा के छ भने, सोही राती कार्यालयको सीसीटीभि बन्द हुनु, नागरिकता फाँटका कम्प्युटर अप्रेटर विदामा रहनु, नागरिकता राति १० बजेतिर सुटुक्क बनाएर वितरण गरिनु, वडाबाट आएको सिफारिस भन्दा फरक विवरणमा नागरिकता जारी हुनु र प्रत्येक कर्मचारीले यो विषयमा आफु अनविज्ञ रहेको भन्दै पन्छिन खोज्नुले ठूलै योजना र रकमको चलखेल भएको प्रष्ट हुन्छ । 

सिडिओको गैरजिम्मेवारीपूर्ण जवाफ 
यो घट्ना फागुन २२ को भएपनि चैत्र ३ गतेमात्र बाहिरिएको थियो । प्रजिअ गुरुङले प्रशासनका कर्मचारी र सुरक्षा निकायसँग बैठ्क गरेर यो घट्ना गुपचुप गर्नुपर्ने निर्देशन दिएको कार्यालयकै एक कर्मचारीले बताए । 

प्रशासन कार्यालयको राहदानी फाँटमा केही समय अघि विद्युत सर्ट भएर आगलागी भएको थियो । सोही कारण कार्यालय समयपछि सधैँ सीसीटीभि बन्द गर्दै आएको भन्ने गैरजिम्मेवारीपूर्ण जवाफ प्रजिअ गुरुङले दिए । उनले भने, ‘कहिलेकाहीँ कर्मचारी साथीहरुले काम गर्ने सिलसिलामा रातको अबेरसम्म पनि काम गर्ने गर्छन् । सोही दिन पनि त्यही भयो होला ।’

जिल्लाकै प्रमुख कार्यालय, त्यही माथि सुरक्षाको हिसाबले निकै संवेदनशिल ठाउँमा भएको यस घट्नाबारे तुरुन्त छानविन गरी दोषीलाई कारवाही गर्नुको सट्टा उल्टै ढाकछोप तर्फ लाग्नुले प्रजिअ गुरुङको व्यवहार झनै गैरजिम्मेवारीपूर्ण देखिन्छ । 

यस विषयमा हामी निरन्तर फलोअप गर्नेछौँ ।